Frans de Kock, projectmanager Grote Projecten en Onderhoud

Interview 12 september 2019

Toen Frans de Kock via het adviesbureau waar hij werkte werd gedetacheerd bij Rijkswaterstaat, was de keuze snel gemaakt. Hij bleef ‘plakken’ bij Grote Projecten en Onderhoud. Waarom? 'Een advies uitbrengen is 1 ding, maar daarna wordt het eigenlijk pas echt interessant. Want hoe breng je dat advies in de praktijk? Bij Rijkswaterstaat kan ik gericht aan de slag met de uitrol van mijn adviezen. Juist daarvan gaat mijn hart sneller kloppen!' Frans vertelt ons alles over zijn beweegredenen in 5 vragen en antwoorden.

Wat maakt jouw werk als projectmanager zo interessant?

'Hier draag je echt bij aan Nederland. Ons werk heeft grote maatschappelijke waarde en je hebt dan ook de verantwoordelijkheid om goed na te denken over wat je doet. Ik ben betrokken bij complexe projecten door het hele land. Als ik er na oplevering langsrijd, doe ik dat met gepaste trots. Ik weet hoe het project tot stand is gekomen, welke keuzes er zijn gemaakt en waarom. Aan de andere kant weet ik ook precies waar het beter kan, waar de knelpunten zaten en wat leermomenten waren. Door van ieder project te leren, worden mijn collega’s en ik telkens een beetje beter in wat we doen. Dat maakt iedere werkdag de moeite waard. Samen richten we Nederland optimaal in en geven we het de perfecte uitstraling.'

Rijkswaterstaat werkt vaak samen met marktpartijen, wat een spanningsveld geeft. Hoe kijk jij daar tegenaan?

'Marktpartijen vind ik al een verkeerd woord. Ik zeg liever partners, want we maken het project echt samen. En natuurlijk is er sprake van spanning, bijvoorbeeld door de marges die gemaakt moeten worden of door de conjunctuur die een bepaalde stempel drukt. Maar in basis zijn we 1 team dat samen het werk optimaal wil neerzetten. Door op de juiste manier met elkaar om te gaan en ieders vakinhoudelijke kennis te respecteren, word je een team. En dan vallen stempeltjes als ‘marktpartij’ of ‘ingehuurd personeel’ al snel weg.'

Je werkt mee aan de Gaasperdammertunnel in een zeer drukke, bebouwde omgeving. Hoe ga je daarmee om?

'In ons land zitten we met zeventien miljoen mensen redelijk dicht op elkaar. We zijn als Rijkwaterstaat dan ook gewend te werken in dichtbevolkte gebieden waar de wegen gewoon begaanbaar moeten blijven. We werken dan ook altijd ‘met de keuken open’. Dit vraagt wel het nodige van onze projectteams en –managers.'

'Ik vergelijk het altijd met het krijgen van een nieuwe buurman. Wat doe je? Wacht je af wat deze nieuweling doet? En reageer je vervolgens boos op de nieuwe schutting die zonder overleg geplaatst is? Of stap je actief op deze buur af? Wij doen het laatste. Zo zijn we voor de start van de verbreding en ondertunneling van de A9 Gaasperdammerweg, onderdeel van de weguitbreiding Schiphol-Amsterdam-Almere, aan tafel gegaan met onder meer de gemeente en omwonenden. Niet om meteen de diepte in te duiken en de tekeningen op tafel te leggen, maar gewoon om open en eerlijk kennis te maken met elkaar. Wie ben je en wat doe je? We zijn op de fiets gestapt en hebben de stad bekeken. Wat speelt er? Welke mensen wonen hier? Wat beweegt hen? Zo gooi je de dialoog open en werk je via kennisdeling naar open communicatie en een optimaal projectresultaat toe.'

Je zet kennisdeling dus bewust in als tool binnen je projectmanagement?

'Dat klopt. Niemand heeft alle wijsheid in pacht. Door jezelf op dat vlak kwetsbaar op te stellen, durft de ander dat ook. Zo ontstaat al snel het gevoel van samen doen en samen optrekken. Zeker in de complexe projecten waarmee ik te maken heb, gaat weleens iets fout. Door vanaf het begin het gesprek met elkaar aan te gaan en open en eerlijk te zijn, ligt er vaak veel sneller een goede oplossing op tafel. En daar leert iedereen van. Ik gebruik kennisdeling dan ook heel bewust om een verdieping op de samenwerking te krijgen.'

Een goede projectmanager trekt op het juiste moment aan de rem. Of geeft juist gas om te versnellen.

— Frans de Kock (projectmanager Grote Projecten en Onderhoud)

Wat vraagt het van iemand om dit werk goed te kunnen doen?

'Met stip op 1: je moet je oordeel kunnen uitstellen en goed kunnen luisteren. Als je dat niet kunt en meteen inzoomt op je eigen standpunt, mis je zaken en snap je niet wat de ander beweegt. En dan wordt het lastig om als team tot de juiste keuzes te komen. Als projectmanager ben jij ervoor verantwoordelijk dat iedereen met elkaar in gesprek blijft. Heb je een sterke hang naar samenwerking en kun je goed communiceren met uiteenlopende partijen? Dan komt dat meer dan goed van pas. Daarnaast is het hebben en houden van integraal overzicht van belang. Onze projecten zijn niet alleen technisch complex, maar ook op logistiek en bestuurlijk vlak en qua ICT-systemen. Bij ons telt als het ware iedere steen. Wat als er eentje omvalt? Overzie je dan de gevolgen? En ben je in staat het domino-effect te stoppen? Een goede projectmanager is in staat op het juiste moment aan de juiste rem te trekken.'