Scherp op de kosten en stevig op de inhoud: als cost engineer draag je bij aan ‘eerlijk geld voor eerlijk werk’
Kostenbeheersing is een essentieel aspect van projectbeheersing, vooral in de Grond-, Weg en Waterbouw. Varesh werkt ruim 2 jaar als cost engineer en maakt als specialist onderdeel uit van een team slimme kostendeskundigen bij Rijkswaterstaat. 'Als je aan tafel zit met een aannemer moet je wél met een goed verhaal komen. Cost engineering, ook bekend als kostendeskundigheid, richt zich binnen Rijkswaterstaat op het voorspellen, plannen en beheersen van de kosten die gepaard gaan met projecten.'
'Dit is nou typisch een beroep dat je het beste leert in de praktijk. En zelfs ik leer elke dag nog bij.'
Ze zijn betrokken is bij zowel de voorbereidings- als de realisatiefase van projecten. ‘In de voorbereidingsfase maken wij ramingen op. Als bijvoorbeeld een dijk versterkt moet worden, stellen wij hier een kostenraming voor op. In de raming wordt onder andere rekening gehouden met het ontwerp en het programma van eisen van het project,’ aldus Varesh.
3 hoofdrollen
Binnen zijn afdeling zijn er 3 hoofdrollen: analisten, specialisten en adviseurs. Analisten zijn verantwoordelijk voor het bijhouden van kostendata. Varesh zelf is werkzaam als specialist op het gebied van de waterbouw. De adviseurs waar hij mee samenwerkt fungeren ten slotte als aanspreekpunt. ‘Stel, je wilt weten wat een onderwaterlasser per uur kost. Dan kan een analist je helpen met het achterhalen van de gevraagde kosteninformatie.’
Het proces van kostenraming
Het opstellen van ramingen is geen kwestie van nattevingerwerk. Hiervoor gebruikt Varesh slimme calculatiesoftware die prijzen baseert op een database vol actuele getallen die continu wordt aangevuld. Zo kun je als cost engineer nauwkeurige ramingen en elementen opbouwen. ‘We gebruiken dit soort tools om onze ramingen en elementen op te bouwen. De opgebouwde ramingen en elementen zetten we vervolgens over in een rekenmodel.’
Wijzigingen en kostenbeheersing tijdens de realisatiefase
Maar niet alles loopt altijd zoals gepland. Tijdens de uitvoering van een project worden cost engineers vaak geconfronteerd met verzoeken tot wijziging. Contracten zijn zelden 100% waterdicht, wat betekent dat er altijd wijzigingen zijn die vertaald moeten worden naar een nieuwe kostenopstelling. ‘Wij adviseren over de kostenopstellingen van aannemers, waarbij we onder andere kijken naar de redelijkheid van tarieven en productienormen, maar ook wordt getoetst of de eisen van het contract worden nageleefd.’
Samenwerking binnen projectteams
Samenwerking tussen de verschillende rollen binnen een projectteam is essentieel voor succes, benadrukt Varesh. Daarbij zijn de adviseurs het eerste aanspreekpunt voor projecten. Zij werken samen met specialisten om vragen en problemen op te lossen. ‘Soms zitten er meerdere specialisten op een project, afhankelijk van de benodigde disciplines. Naast weg- en waterbouw kan dat ook staal- en werktuigbouw zijn, of noem maar op,’ zegt Varesh. ‘We hebben heel veel kennis in huis.’
Mentorschap en ontwikkeling
Mentorschap speelt een belangrijke rol in de professionele ontwikkeling. Varesh zegt dat hij veel heeft geleerd van zijn mentor. Daarnaast heeft hij op kosten van Rijkswaterstaat een aanvullende opleiding Kostendeskundige Infra gevolgd aan de Hogeschool van Arnhem. ‘Die studie heeft mijn ontwikkeling flink versneld. Het voorkwam dat ik zelf het wiel moest gaan zitten uitvinden.’
Mijn mentor is zowel adviseur als specialist, dus ik leer ook het specialistenwerk van hem.
Uitdagingen in cost engineering
Een van de grootste uitdagingen waar Varesh tegenaan loopt, zijn risico’s die de kosten aanzienlijk kunnen verhogen. ‘Projecten in de waterbouwkunde kunnen beïnvloed worden door vele externe factoren zoals weersomstandigheden en grondcondities,’ legt hij uit. ‘Daarom is het belangrijk om altijd een buffer ofwel risicoreservering in te bouwen in de kostenramingen om risico’s op te kunnen vangen.’
Cost engineering in beweging: twee-fasen contracten
Een interessante ontwikkeling binnen Rijkswaterstaat zijn de experimenten met twee-fasen contracten. Deze contracten bevorderen een nauwere samenwerking met aannemers, wat kan leiden tot betere kostenramingen en minder verrassingen tijdens de realisatiefase. ‘In twee-fasen contracten werken we samen met aannemers om ramingen te maken. Dit biedt de mogelijkheid om met het materieel van de aannemer de meest kostenefficiënte uitvoeringsmethode te bedenken.’ aldus Varesh.
Twee-fasen contracten bieden ook voordelen in termen van risicobeheer. Door vroegtijdig samen te werken met aannemers kunnen mogelijke risico’s sneller worden geïdentificeerd en aangepakt, wat uiteindelijk leidt tot een efficiëntere en effectievere projectuitvoering. Varesh benadrukt dat deze aanpak een win-win situatie kan creëren voor zowel Rijkswaterstaat als de aannemers. ‘We werken volgens het principe van eerlijk geld voor eerlijk werk. Het is niet de bedoeling dat we onze aannemers uitknijpen. Maar we moeten, omdat we werken met publiek belastinggeld, ook verantwoordelijk met de uitgaven omgaan.’
De impact van Varesh’s werk
Door nauwkeurige ramingen op te stellen, wijzigingen zorgvuldig te beoordelen en effectief samen te werken binnen projectteams, draagt hij bij aan het zo optimaal mogelijk beheersing van de projectkosten. Varesh: ‘Ik heb het gevoel dat ik echt een bijdrage lever aan de voortdurende verbetering van kostenbeheersing binnen Rijkswaterstaat.’
Varesh gelooft sterk in de waarde van zijn werk en de impact die het heeft op de samenleving. ‘Waterbouwkundige projecten zijn essentieel voor de bescherming van ons land en het beheer van onze vaarwegen en kustlijnen.’
Het is bevredigend om te weten dat mijn werk bijdraagt aan de veiligheid en duurzaamheid van deze infrastructuur.
