Colette: ‘Als je verschil kan maken, moet je dat doen’

‘Het begon eigenlijk als een soort buitenschoolse activiteit’, zegt Colette grappend over haar huidige functie. Hiervoor was ze 7 jaar lang programmamanager Aanleg en Onderhoud in Zeeland. ‘Ik was als portfoliomanager verantwoordelijk voor al het onderhoud in de regio Zee en Delta. Waterwegen, wegen, bruggen, tunnels en ook sluizen. Zeeland heeft veel sluizen en veel daarvan zijn aan vervanging of renovatie toe.’

Colette wilde weten hoe andere regio’s die renovatieopgave van sluizen aanpakten. Ook was ze benieuwd hoe groot die opgave in Nederland eigenlijk was. En dus zocht ze anderen op en begon ze een ‘onderzoekje’. Wat startte als een klein project van alleen Colette, werd steeds groter. ‘Steeds meer mensen binnen Rijkswaterstaat waren benieuwd naar het landelijke beeld, waren ook met een deel hiervan bezig en sloten zich aan. Uiteindelijk ontstond er een soort sluizencommunity.’

Sluizenmoeder

Er ging vanuit Rijkswaterstaat al veel aandacht naar de renovatieopgave van tunnels en bruggen, veelal gelegen in het hoofdwegennet. ‘De sluizen waren nog niet zo in beeld’, aldus Colette. ‘Bovendien lag er hiervoor nog geen landelijke onderhoudsaanpak.’

Terwijl een landelijke aanpak juist heel belangrijk is. ‘Wanneer je dit per regio doet, moet je elke keer opnieuw het wiel uitvinden. Landelijk kun je efficiënter te werk gaan en het wordt er volgens mij ook leuker van.’

Ook het bestuur van Rijkswaterstaat zag de noodzaak van een landelijke aanpak voor sluizen. Colette: ‘Toen heb ik aangegeven dat ik dit project wel wilde oppakken, alleen niet meer naast mijn eigen baan.’ En dus is ze sinds 8 maanden kwartiermaker Sluizenwerf. De Sluizenmoeder, zo wordt ze ook wel genoemd. Wat Colette zelf vindt van deze eretitel? ‘Ik ben er best een beetje trots op. Bovendien klinkt het wel gezellig.’

Kansen pakken

Trots is Colette ook op Rijkswaterstaat, de organisatie waar ze al meer dan 30 jaar werkt. ‘Ik kreeg hier direct na mijn studie veel kansen. Als je denkt ergens aan te kunnen bijdragen, dan heb je binnen Rijkswaterstaat ook de mogelijkheid om dat te doen.’ Zelf grijpt Colette die mogelijkheid met beide handen aan.

Zo probeert ze er niet alleen voor te zorgen dat de 92 sluizen en 131 sluiskolken in Nederland op tijd en veilig worden gerenoveerd, maar ze streeft er ook naar dit zo duurzaam mogelijk te doen. ‘Duurzaamheid gaat mij erg aan het hart. Ik vind dat we de verplichting hebben aan volgende generaties om meer te doen voor het klimaat. Als je ergens een verschil kan maken, moet je dat doen.’

Voor sommige collega’s was die nadruk op duurzaamheid naast ‘meer renoveren’ best wel even wennen, erkent Colette. En dan stellig: ‘Maar als het niet duurzaam gebeurt, doen we het niet. De sluizen moeten na renovatie dus veilig én groen zijn. Dat zijn voor mij belangrijke kwaliteitseisen. Dat is misschien ingewikkeld, maar dat betekent niet dat je het niet moet doen.’

Groene sticker voor duurzaamheid

Om die duurzaamheidsambities wat concreter te maken, bedacht Colette de groene sticker. Sluizen die op een duurzame manier zijn opgeknapt en vervolgens ook duurzaam in gebruik zijn, krijgen een groene sticker. Er wordt nu uitgezocht of de sticker ook voor bruggen, tunnels en andere Rijkswaterstaat-kunstwerken gebruikt kan worden.

Het is nog niet precies duidelijk aan welke voorwaarden de gerenoveerde infrastructuur moet voldoen om die sticker te krijgen en wie deze dan toekent. ‘Dat moeten we bij Rijkswaterstaat nog met elkaar afstemmen. Je kunt hierbij naar verschillende zaken kijken. Is een sluis bijvoorbeeld energieneutraal? Maar ook: is de sluis op een circulaire manier opgeknapt?’

Sluizenboek

Nu ze zich in haar baan volledig op de renovatie van de sluizen kan richten, heeft Colette haar zinnen alweer gezet op een nieuw project. ‘Ruim 20 jaar geleden hield ik me binnen Rijkswaterstaat voornamelijk bezig met tunnelbouw. Toen heb ik samen met een aantal anderen het boek Tunnels in Nederland, een nieuwe generatie gemaakt. Dat was ter gelegenheid van een internationaal tunnelcongres dat toen in Nederland plaatsvond. Zo’n boek bestaat nog niet voor onze sluizen. Hoe leuk zou het zijn om een boek te maken met het overzicht van de oudste sluis tot de allernieuwste, de Noordzeesluis in Terneuzen? Rijkswaterstaat bestaat dit jaar 225 jaar, dat lijkt me een mooie aanleiding.’

Voor het inrichten van de Sluizenwerf geeft Colette zichzelf nog een jaar. Dan moet de Sluizenwerf operationeel zijn, en de eerste groene sluizen een feit. ‘Dat is ambitieus, maar de opgave is echt urgent. Als we de sluizen niet op tijd renoveren, kunnen we ze op een gegeven moment niet meer veilig bedienen en missen we de kans om ze te verduurzamen.’