‘Verrassend wat een faunatunnel kan opleveren voor de natuur’

• Videobestand
  mp4 | 188,25 MB
• Audiobestand
  mp3 | 6,89 MB
• Ondertitelingsbestand
  vtt | 9,65 KB

VOICE-OVER: Tienduizend medewerkers van Rijkswaterstaat werken dagelijks aan een veilig, leefbaar en bereikbaar Nederland. Ook de natuur op en rondom deze infrastructuur speelt daar een belangrijke rol in. Een van de mensen die zich daarmee bezighoudt, is ecoloog Victor. (In gele letters verschijnt de beeldtekst: Ingezoomd. Victor Loehr stapt een zolderkamer binnen met terrariums tegen de muur. Van een plank pakt hij een etui waar een schuifmaat in zit.) MYSTIEKE MUZIEK VICTOR LOEHR: Reptielen vind ik superfascinerende dieren, omdat ze vaak een beetje een verborgen levenswijze hebben. Dus het is lastig om informatie over reptielen te verzamelen en des te interessanter om dat wel voor elkaar te krijgen. Ik houd hier kleine landschildpadden, Karoo-dwergschildpadden uit Zuid-Afrika. Daar doe ik wetenschappelijk onderzoek naar. Dat voer ik deels hier uit, maar voor het grootste gedeelte in Zuid-Afrika zelf. Ik kijk hier alleen naar de dingen die ik in het wild niet kan onderzoeken. (Hij zet een schildpad behoedzaam neer.) Als tienjarig jongetje ben ik begonnen met het houden van een waterschildpadje. Dat was stiekem, mijn ouders mochten dat niet weten. En van daaruit is het uitgegroeid tot het wetenschappelijk onderzoek dat ik nu uitvoer. Deels heb ik van mijn hobby ook mijn beroep kunnen maken, want ook bij RWS houd ik me bezig met natuur. Daar heb ik met een heel aantal soorten te maken, maar ook weer met reptielen, net als hier. (Aan een struik zitten kleine, gele bloemen. Victor wandelt door de natuur.) LEVENDIGE MUZIEK Bij Rijkswaterstaat zou je misschien niet meteen denken aan natuur, maar RWS is een hele grote natuurbeheerder, want heel veel natuurgebieden, met name op zee en de grote rivieren, worden beheerd door RWS. Maar ook de infrastructuur, de wegen, daar liggen bermen langs en die zijn eigenlijk steeds belangrijker geworden voor de natuur. (Victor wandelt langs hoge bomen.) Bij RWS heb je allerlei verschillende soorten ecologen, maar in mijn functie houd ik me bezig met het maken van de vertaling van inhoudelijke ecologie naar contracten en de bouw van infrastructuur door opdrachtnemers van RWS. (Een natuurgebied met daarachter een snelweg vanuit de lucht.) VREDIGE MUZIEK Hier ligt de faunatunnel onder de A27 door. Je kunt ook zien dat de A27 hier behoorlijk hoog ligt, dus is het logisch om op zo'n plaats voor een tunnel te kiezen en niet voor een ecoduct over die weg, die al hoog ligt. Die tunnel, die is ook heel hoog en dat heeft ermee te maken dat de soorten die van die tunnel gebruik moeten maken, dat zijn voor een deel zonminnende soorten, die willen graag hoge temperaturen en veel zoninstraling, en hoe hoger zo'n tunnel is, hoe meer de zon daarin kan schijnen. Dan gaat het over reptielen en insecten. (Uit een laagje water steken sprieten omhoog. Victor wandelt richting de tunnel. Even later zit hij op z'n knieën en wijst iets aan.) DE VREDIGE MUZIEK SPEELT VERDER Hier zie je sporen van reeën. Dus reeën maken gebruik van die faunatunnel. Dat zijn niet de enige soorten, ook vossen, dassen, boommarters en allerlei andere soorten maken al gebruik van deze tunnel. Het gebruik van de faunatunnel laten we ook monitoren. Dat doen we door camera's, maar ook door tapijttegels, om te kijken of daar reptielen en amfibieën onder zitten, en allerlei andere methoden. Een hazelworm is een van de hagedissoorten die in Nederland voorkomen. Dus het is een hagedis, maar een pootloze. Het is de enige in Nederland zonder poten. Deze is groter dan die andere, ik denk dat deze net volwassen is. Een bijzonderheid aan hazelwormen is ook dat ze eierlevendbarend zijn. Dat betekent dat ze eieren leggen en die komen meteen uit na het leggen. Daarna gaan die jongen gewoon hun eigen weg. (In de zolderkamer werkt Victor op z'n computer.) Nadat de minister besloten had dat hier een faunatunnel moest komen voor bepaalde soorten, heb ik aan de hand van de ecologische eisen die die soorten stellen, een soort van specificatie gemaakt aan de hand waarvan een bouwbedrijf dan zo'n faunatunnel kon bouwen. Daarnaast heb ik ook geholpen om te zorgen dat we een bouwbedrijf konden selecteren dat heel erg goed was in het bouwen van zo'n tunnel. (Victor rijdt over een snelweg en klimt later over een hek in een bos.) OPGEWEKTE MUZIEK Ik beschouw het als een verantwoordelijkheid van mensen om het ecosysteem waarin we leven, en waar we ook zelf van afhankelijk zijn, om dat intact te houden, om dat op peil te houden en vanuit mijn rol als ecoloog kan ik daar een bijdrage aan leveren. Ik vind dat ik dat moet doen als ecoloog, dat voel ik als een verantwoordelijkheid. (Hij stapt een berm in.) We staan hier langs de A12 in een wat kleinere faunapassage. Die laat goed zien dat je niet altijd een faunatunnel of zo nodig hebt om dieren van de ene plek op de andere plek te krijgen. Deze faunapassage is maar 5 meter breed en toch binnen een jaar na aanleg van deze voorziening waren de eerste reptielen al aanwezig. En onder die soorten is de gladde slang, dat is echt een superzeldzame soort, dus dat is heel bijzonder. (Met een oranje veiligheidshesje aan wandelt hij verder door de berm en later richting een tunnel.) DE MYSTIEKE MUZIEK SPEELT VERDER Uiteindelijk word je als ecoloog altijd verrast met de uitkomsten van het werk dat je hebt uitgevoerd. Het is eigenlijk nooit zo dat het precies zoals je bedacht had, ook uitpakt. Wat mij echt heel erg aanspreekt, is: als je dan iets hebt uitgevoerd en je had bepaalde verwachtingen, als die nog overtroffen worden. Als meer soorten er gebruik van maken, van een faunapassage, of snellere of bijzonderdere soorten, ja, dat is echt hartstikke mooi om te zien. Als dat gebeurt, dan ben ik echt supertrots op m'n werk. (In gele letters verschijnt de beeldtekst: Ingezoomd. Het Nederlandse wapenschild met daarnaast: Rijkswaterstaat. Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Beeldtekst: Meer weten over werken bij Rijkswaterstaat? Kijk op werkenbij.rws.nl. Een productie van Rijkswaterstaat. Copyright 2022.) DE MYSTIEKE MUZIEK SPEELT NOG EVEN VERDER EN EBT DAN WEG